Gaat uitslag verkiezingen perspectief bieden voor agrarische sector en natuur?

Het bestuur van Stikstofclaim (SSC) feliciteert alle winnende politieke partijen van de verkiezingen van woensdag 15 maart 2023. We hopen dat zij allen met fris en nieuw elan aan de slag gaan in de 12 provincies en de Eerste Kamer. Het grootste thema tijdens deze verkiezingen was stikstof. Stikstof in relatie tot perspectief voor de landbouw en in relatie tot biodiversiteit en natuur. Middels dit persbericht wil SSC de nieuwe Staten- en Eerste Kamerleden een aantal tips meegeven die zij kunnen (of misschien wel moeten) gebruiken om dit land uit het stikstofmoeras te trekken.

1. Huidige doelen zijn ook op termijn niet haalbaar

Deze week, op 23 maart 2023, eindigt de internetconsultatie, die gaat over onder andere het naar voren halen van de doelen die gesteld zijn in de wet stikstofreductie en natuurherstel, op 74 % van het stikstofgevoelige N2000 areaal de kritische depositie waarde (KDW) behalen. Doelen die ontstaan zijn als gevolg van een politiek bestuurlijke keuze zonder wetenschappelijke onderbouwing. Eerst STAF, later het ministerie van Financiën, kwam tot dezelfde conclusie: deze doelen zijn onmogelijk haalbaar. Sommige politieke partijen zijn ervan overtuigd dat als er meer tijd genomen wordt, de doelen wel haalbaar zijn, maar dat is een utopie. De haalbaarheid van deze doelen wordt gesimuleerd met het model Aerius, waar rekenregels uit het OPS en SRM2 de depositie met een onnauwkeurigheid die de wetenschap stelt op meer dan 100 %, gemodelleerd. De komende weken komen er drie uitspraken van diverse rechtbanken die dit model beoordelen op haar doelgeschiktheid. En daarmee wordt dan ook duidelijk of de wetenschap in al die jaren een antwoord heeft op het juridische vraagstuk uit artikel 6 van de habitatrichtlijn.

2. Stikstofmodel is geen maat voor natuur

De beleidskeuzes die Nederland gemaakt heeft in antwoord op het instellen van de habitatrichtlijn in de jaren na 1992 zorgen ervoor dat de economie van dit land steeds verder in het stikstof moeras zakt. Gevolgen hiervan zijn dat er keer op keer, onder invloed van tunnelvisie, verkeerde keuzes gemaakt worden. Door te blijven focussen op stikstof, met een niet feitelijk op depositie gevalideerd model, herstellen we de natuur niet en brengen we de voedselzekerheid en economie in gevaar.

3. Eenvoudigste route is wetswijziging

Daarom geeft SSC een aantal tips om uit deze impasse te komen. De eenvoudigste route is een wetswijziging. De wet Natuurbescherming en de wet Stikstofreductie en natuurherstel behoeven een aanpassing in de uitvoering van artikel 6 van de Habitatrichtlijn. Maar daar is wel een meerderheid van de Tweede Kamer voor nodig. En omdat die er niet is zullen er voor dit moment door de nieuwe Statenleden en Eerste Kamer andere keuzes gemaakt moeten worden.

4. Meten in natuurbodems

Begin met het feitelijk meten van natte en droge depositie (met herkomsttypering voor NH3/NOx) in elk natuurgebied. Alleen dan kun je bouwen aan nieuw beleid en kun je bepalen of stikstof werkelijk een drukfactor is voor verschillende habitattypen en soorten. Herstel daarnaast het in 2010 beëindigde Landelijk Meetnet Bodemkwaliteit. Na 2010 worden natuurbodems niet meer gemonitord op chemische en fysische toestand. Uitlatingen van ministers en politici over verzuring van natuurbodems door stikstof zijn dan ook nergens op gestoeld. Kortom, als u als Staten- of Eerste Kamerlid ergens mee instemt, maak u dan eerst de feiten eigen.

5. Gebruik SDF-beoordeling, zoals Brussel die bedoelt

Daarnaast stellen we voor om de door Brussel voorgeschreven rapportageverplichting leidend te maken voor het beoordelen van de natuur. Middels het Standard Data Form (SDF) moet een lidstaat regelmatig rapporten aan Brussel hoe de natuur er voor staat. Bij de laatste rapportage (2018) voldeed 81 % van het areaal stikstofgevoelige natuur in N2000-gebieden aan de in de Habitatrichtlijn gestelde doelen. Nederland is als lidstaat van de EU ook nog nooit op dit punt – de staat van instandhouding – in gebreke gesteld.

6. Natuurgegevens vrij toegankelijk voor iedereen

Vervolgens adviseren wij de Staten- en Eerste Kamerleden om de Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF) voor publiek toegankelijk te laten stellen. Op deze manier kan iedereen ook zich in kennis stellen hoe het objectief met de natuur gesteld is. Ook adviseren wij om uniforme criteria op te stellen voor het medium waarnemingen.nl, die de NDFF databank vullen.

7. Landbouwgrond nodig voor voedselproductie

Als voorlaatste tip willen wij de Staten- en Eerste Kamerleden erop wijzen dat het door de EU gestelde areaal doel voor natuur door Nederland ruimschoots is gehaald. Functieverandering van landbouwgrond bij de huidige sterke groei van het aantal inwoners van Nederland is onverantwoord.  Door de sterke inwonersgroei van Nederland zal er toch al een stevige aanspraak gemaakt worden op het nog beschikbare landbouwareaal.

8. Leestip: Stikstoffuik, politici in de ban van de ecolobby 

Als laatste willen we de nieuwbakken politici nog een lees tip meegeven, het boek “Stikstoffuik” van wetenschapsjournalist Arnout Jaspers. Hierin wordt op een begrijpelijke manier de problematiek weergeven.

Stikstofclaim wenst u veel succes en voor vragen kunt u altijd bij ons terecht!